Khi hoàng tử đến tuổi trưởng thành, quốc vương quyết định lập gia đình cho chàng vì ngài nghĩ rằng nếu hoàng tử có những mối ràng buộc gia đình như vợ con thì chàng sẽ không muốn xuất gia thành Phật mà trở thành đại vương.

Ở Đông Phương, vào những ngày đó, một hoàng tử muốn lấy vợ, trước hết phải chứng tỏ tính can trường dũng mãnh của mình. Do đó, quốc vương mời tất cả thái tử, võ tướng từ khắp nơi trong nước đến gặp hoàng tử trong các cuộc thi đô vật, bắn cung, bơi lội và các môn thể thao khác, môn nào hoàng tử cũng thắng.

Đọc thêm: Học từ mới tiếng anh theo chủ đề

Khi cuộc so tài kết thúc, các công chúa hiện diện bước ra trước mặt hoàng tử để chàng chọn người làm vợ, phù hợp với vị thế của chàng. Các thiếu nữ đều cúi mặt bước ra. Họ e thẹn và xúc động. Hoàng tử khó có thể xác định vẻ đẹp của họ. Cuối cuộc trình diễn, một thiếu nữ dễ thương đi qua trước mặt hoàng tử và tặng chàng một nụ cười kín đào đến độ chàng yêu nàng và chọn nàng làm vợ ngay. Tên nàng là Da du Đà La, ái nữ của vua Thiện Giác. Hôn lễ của họ được tổ chức cả tuần với biết bao hân hoan vui thú.

Sau khi hoàng tử kết hôn được khoảng một năm, chàng xin phép quốc gia ra phố xem cảnh sinh hoạt của dân chúng bên kia cổng tường hoàng cung. Quốc vương lo sợ hoàng tử chứng kiện nhiều cảnh thảm sầu. Ngài đã cố gắng che giấu, không để những người nghèo khổ tật bịnh vất vưởng trước mặt con mnhf. Tuy nhiên, ngài không thể từ chối. Ngài ra lệnh đường sá phải được trang hoàng lộng lãy, dân chúng phải nghỉ việc và ăn mặc y phục sang trọng rực rỡ nhứt ngày hôm đó để hoàng tử đâu đâu cũng chỉ thấy cảnh hân hoan, hạnh phúc.

Ba hôm sau, vào một buổi sớm mai, hoàng tử lên đường xem thành Ca Tỳ La Vệ. Cờ tung bay mọi nhà, phố phường giăng đầy hoa lá. Người nào cũng lộ vẻ vui tươi, hớn hở, còn dân chúng thì tụ tập theo các đường phố để xem hoàng tử cưỡi ngựa đi qua. Họ mặc y phục sang trọng nhất và cất lời thân thương chào đón chàng từ khắp mọi phía.

“Trái Đất này là nơi đẹp đẽ biết bao!” Hoàng tử tán thán. “Ai ai cũng hân hoan vui vẻ”

Vừa nói xong là chàng thấy ngay một cụ già đang đứng bên lề đường. Hai mắt âu hoắm, chèm nhèm, tay chân run rẩy, lão khó mà đứng vững được.

“Tại sao người ấy run thế? Sao trông kỳ cục thế?” Tất Đạt Đa hỏi.

“Đó là một người già!”, thị vệ đáp, “Ai sống lâu rồi cũng như thế cả”. Hoàng tử không nói gì nhưng khuôn mặt hiện lên nét đăm chiêu, buồn chán.

Họ tiếp tục im lặng lên ngựa được một lúc thì bỗng dung có một thanh niên bên lề đường vung tay lên khóc huh u và ngã nhào úp mặt xuống đất. Những người chung quanh vội chạy đến cứu giúp và đỡ hắn đứng lên.

“Ồ”, hoàng tử cất tiếng nói “ Cậu ấy làm sao thế?”

“ Cậu ấy bị bịnh”, dân chúng đáp.

Họ lại tiếp tục lên ngựa trở về hoàng cung bằng một lộ trình mới. Nhưng bên kia đường lại hiện ra một đám rước kỳ lạ. Các ông khiên một cái cáng, các bà theo sau than khóc. “Họ đang làm gì thế?” hoàng tử hỏi.

“ Đó là một đám ma”, Xa nặc, người thị vệ đáp. “Cậu thanh niên trên chiếc càng kia chết rồi, họ đang đem thi thể của cậu ấy đi thiêu”

Không chịu được nữa, hoàng tử hối hả lên ngựa quay về hoàng cung. Nhưng đến cổng thành chàng dừng lại. Chàng bắt gặp 1 tu sĩ đi chân đất, vận y vàng tay bê bình bát, ngồi bên vệ đường.

“ Tại sao anh xin ăn bên vệ đường”, Hoàng tử hỏi, “và tại sao anh mặc đồ như thế”

“Tôi đã từ bỏ lạc thú trần gian,” vị tu sĩ đáp, “tôi đang tìm đường giải thoát, con đường giải thoát khỏi mọi khổ đau của cuộc đời, bởi vì an lạc chỉ có thể tìm thấy được bằng cách từ bỏ thế gian.

Khi hoàng tử nghe qua những lời của vị tang sĩ, chàng thấy từ thâm tâm mình cũng phải cô thân chích bóng, không cửa không nhà, nay đây mai đó cho đến khi tìm được lời giải đáp cho mọi đau khổ, cho đến lúc tìm ra được con đường chấm dứt khổ đau.

Khi chàng vào cổng hoàng cung, một thị nữ đón chàng với tin mừng là công chúa đã sanh cho chàng một bé trai. Tuy nhiên, việc này chỉ làm cho hoàng tử buồn hơn, vì chàng thấy bây giờ từ giã gia đình và những người thân thương sẽ khó khan hơn nhiều.

Xem thêm: tiếng anh Phật giáo