NHỮNG NĂNG LỰC LÕI GIÚP BẠN THÀNH CÔNG

Nguồn tài liệu : Harvard School of Education

Người dịch: Minh Trang

Chúng ta đều biết những vấn đề căng thẳng được trải nghiệm từ lúc nhỏ sẽ để lại nhiều di chứng lên sự phát triển gien và các vấn đề về chức năng khác. Một tờ báo trong Trung Tâm Phát triển trẻ em tại trường Đại học Harvard đã từng chỉ ra rằng những nhân tố căng thẳng giống nhau sẽ gây ảnh hưởng và cản trợ vào sự phát triển khi con trẻ. Điều này sẽ không thể tạo điều kiện phát triển và sử dụng “năng lực lõi” khi họ lớn để họ sử dụng cho công việc, hoặc khi chính họ trở thành người cha hoặc người mẹ.

Vậy thì chính xác NĂNG LỰC LÕI LA GÌ? Theo nhiều báo cáo cho biết, chúng gồm khả năng lập kế hoạch và quyền ưu tiên, khả năng tập trung, khả năng tự kiểm soát bản thân, khả năng nhận thức bản thân và cả sự thư giãn trong tinh thần. Thường trẻ sẽ phát triển kỹ năng này ở thời kỳ đầu phát triển và trong quá trình biến chuyển lên vị thành niên, người trường thành, và thực chất mà nói BỘ NÃO CON NGƯỜI LUÔN PHÁT TRIỂN VÀ THAY ĐỔI.

Những tình huống/ vấn đề lộn xộn, căng thẳng và mang tính đe dạo có thể làm cho mọi điều đi chệch hướng. Một người luôn để cuộc sống của mình nghèo nàn và hoặc có một cuộc sống không may mắn có thể sẽ làm cho quá trình xây dựng kỹ năng của người đó khó khăn hơn và họ sẽ luôn khó có khả năng kiểm soát thách thức cuộc đời hơn.

Khi mọi người trải nghiệm những khó khăn trong cuộc đời sớm, một số vùng não sẽ phát ra các tín hiệu đe dọa và chúng bắt đầu phát triển “thái quá”. Vùng não này sẽ tăng cường “khả năng phản ứng tâm lý trong trường hợp nguy hiểm” và loại bỏ “năng lực” tiếp cận với một tình uống chính xác và phản ứng mọi việc có tính chủ đích.
Những phản ứng “Tự động” và “lấn án” sẽ dẫn đến việc: người đó luôn nghĩ mình không có quyền – một quan niệm/ nếp nghĩ rằng thế giới là nơi đầy đe dọa và sẽ không có cách giải quyết khẩn cấp nào để kiểm soát mọi thứ.
Liên tiếp các sự kiện khủng hoảng và thường xuyên xảy ra sẽ khiến cho con người lệch khỏi mục tiêu lâu dài và tập trung vào giải quyết khủng hoảng, làm cho hệ thống não bị hoạt động quá tải trong việc đưa ra quyết định và thúc đẩy khả năng kiểm soát

Nghèo khổ và vất vả cũng có thể tạo ra nhiều “nghịch lý” và “ngụy biện”. Một cuộc đời không có sự bảo đảm về tài chính, một mái ấm hoặc mạng lưới hỗ trợ đáng tin cậy có thể tạo ra nhiều căng thẳng lên sự phát triển của một người. Qua thời gian, loại căng thẳng này cản trợ năng lực phát triển và duy trỳ năng lực lõi ví dụ khả năng lập kế hoạch lâu dài, chú ý tới những điều quan trọng và tích cực, và cả SỰ TỰ TIN. Nhưng đồng thời, thoát khỏi mọi khó khăn yêu cầu chúng ta cần phải quản lý các tình huống phức tạp, phân tách và đưa ra quyết định tối ưu, kiên trì với những điều lặt vặt – những hành động này phụ thuộc chính xác vào nhiều kỹ năng mà sự nghèo đói/ lạc hậu có thể phá vỡ chúng

LÀM THẾ NÀO ĐỂ XÂY DỰNG VÀ DUY TRÌ NĂNG LỰC LÕI

Ơn trời, thậm chí đầu óc người lớn còn có thể phát triển và thay đổi. Với những loại hình hỗ trợ đặc biệt đúng đắn, người lớn có thể đấu tranh chống lại những biến đổi và khó khăn, trở thành lực lượng lao động hiệu quả và thành người cha người mẹ có thể hỗ trợ cho con cái – và thậm chí có thể phá bỏ được vòng định mệnh đói nghèo.

Nhiều báo cáo đã vạch ra hai cách đi chính – VỀ MÔI TRƯỜNG và VỀ CÁ NHÂN – thông quá đó nhiều nhà lập pháp và cả những người cung cấp dịch vụ có thể giúp cho người lớn xây dựng và hỗ trợ năng lực của họ

Các hướng tiếp cận MÔI TRƯỜNG để xây dựng năng lực lõi

Làm thế nào để thay đổi chương trình và các công tác dịch vụ nhằm xây dựng môi mô trường hiệu quả cho các kỹ năng đó

Để giảm căng thẳng,nhiều chương trình và dịch vụ chữa trị đã được thiết kế nhằm giúp đỡ cho người lớn, nhưng những hệ thống này cần phải được thể hiện rõ ràng và lô gic. Xác định rõ hướng đi và cần tách mọi thứ thành các bước dễ dàng. Bất cứ khi nào cso thể, hãy kết nối và sắp xếp các dịch vụ, đồng thời cần gói gọn các thủ tục đăng ký từ các cục/ban khác nhau
Tập trung vào tinh thần và dạng tương tác giữa các đối tượng nghiên cứu cụ thể và những người trưởng thành họ đang đáp ứng dịch vụ. Những người trưởng thành sống trong vất vả sẽ có thể cảm thấy bị đe dọa và bị cách ly ra khỏi xã hội, do vậy cần cung cấp những dịch vụ có thái độ đúng đắn và biết kính trọng. Những phản hồi tích cực và lịch sự từ những đối tượng nghiên cứu cụ thể có thể góp phần tích cực vào điều này.
Kết hợp nhiều cách thức dành cho người trưởng thành để xây dựng năng lực. Khi các nhân viên hoạt động xã hội đưa các công cụ có tổ chức như checklist (bản danh sách việc), và tao ra nhiều cách thức nhắc nhở thân thiện như tin nhắn về hết hạn công việc, họ sẽ giúp cho những người trưởng thành thực hiện lập kế hoạch và rèn luyện kỹ năng “quyền ưu tiên” – trong khi đó vẫn đảm bảo răng chương trình này hiệu quả.
Sử dụng hệ thống chuyển phát để giảm đi các yếu tố gây căng thẳng bằng việc đáp ứng nhu cầu cơ bản. Thiết lập các chương trình cung cấp đồ ăn và giấy vệ sinh, chăm sóc sức khỏe trẻ nhỏ, hỗ trợ đi lại. Điều này cho phép người lớn tập trung vào các đầu việc mang quyền ưu tiên, lập kế hoạch thay vì lo lắng quá nhiều về các vấn đề hậu cần hay nhỏ nhặt.

HƯỚNG TIẾP CẬN CÁ NHÂN ĐỂ XÂY DỰNG NĂNG LỰC LÕI

Làm thế nào để giúp người lớn/ trưởng thành củng cố và phát triển năng lực lõi khi họ chỉ có 1 mình.

Sắp xếp giữa đào tạo và tập huấn trong các ngữ cảnh có thể được ứng dụng. Ví dụ, chuẩn bị cho người lớn “dừng lại và nghĩ” về những tình huống cụ thể họ sẽ đối mặt hàng ngày ví dụ như con nhỏ khóc hoặc một đồng nghiệp bất hợp tác.
Trong các ngữ cảnh/ ví dụ giống nhau, dạy họ và giúp họ thực hành để thay đổi khung động lực cho từng hoàn cảnh. Bằng cách khẳng định các giá trị lõi và sử dụng nó vào việc đánh giá lại những tình huống khó khăn, người lớn có thể sẽ điều chỉnh và giữ vững mình với những mục tiêu lâu dài.
Giảng dạy chiến lược nhận diện và “tạm hoãn” các mô hình suy nghĩ và phản ứng thụ động. Ví dụ, các khóa đào tạo về Thiền có thể tăng cường khả năng ghi nhớ và giảm đi các hoạt động thiếu hiệu quả.
Sử dụng nhiều kỹ thuật như liệu pháp hành vi nhận thức, đánh giá động lực và các khóa đào tạo ra quyết định để cải thiện những phản ứng vô tình và cả hững tăng cường phản ứng chủ đích
Tạo ra môi trường nơi đó họ có nhiều thành công nhỏ lẻ – dù cho bất cứ hoàn cảnh nào cũng có hiệu ứng “đa góc”, từ đó răng cường được những phản ứng tích cực cho người lớn. Khi người lớn được khuyến khích để gợi nhớ về những trải nhiệm tích cực của bản thân và viết về những thành công của mình, họ sẽ tham gia vào các chương trình hướng dẫn và nhận thấy sự thành công của bản thân.