Kỹ năng đọc là cực kì quan trọng và có ảnh hưởng lớn đến các môn học khác sở trường. Kỹ năng đọc của trẻ càng tốt, và được tiếp cần với việc đọc càng sớm thì trẻ lại càng nhanh chóng có khả năng đọc nhuần nhuyễn. Nếu như đến 8 tuổi mà trẻ vẫn không thể đọc thì nguy cơ tiềm ẩn trong sự học sau này và những vấn đề về cách cư xử là không thể dự tính.

Cha mẹ là người thầy cô đầu tiên và cũng là tốt nhất.

Người thầy cô đầu tiên của trẻ chính là cha mẹ. Trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ bằng việc nghe và nhắc lại những lời cha mẹ nói. Khi vừa được sinh ra chúng đã có khả năng tạo ra âm thanh, và trong suốt những năm đầu đời chúng nghe và biến những âm thanh đó thành ngôn ngữ giống như ngôn ngữ của thế giới xung quanh chúng. Cha mẹ càng dành nhiều thời gian cho con thì khả năng phát triển ngôn ngữ của con lại càng được nâng cao.

Khi trẻ bắt đầu nói từ đầu tiên, những lời bình luận xung quanh sẽ giúp trẻ học được ý nghĩa của từ và bắt đầu sử dụng chúng .Trẻ sẽ dần dần học được cách ghép các từ với nhau và tạo thành một cụm từ hay sau này là thành câu. Vì vậy, trẻ sẽ dần học được cách nói và nghe một cách hoàn chỉnh.

Quá trình đọc và viết chỉ đơn giản là việc nói ở dạng giấy. Điểm khác  nhau duy nhất đó là người ta dùng chữ viết chứ không phải âm thanh. Trẻ cần học các chữ cái rồi tổ hợp của các chữ cái và cách chúng kết hợp với nhau để tạo thành từ. Đó được gọi là quá trình “decode” từ. Khi đã nắm chắc kỹ năng này trẻ có thể hiểu được cuộc giao tiếp dù là dạng chữ hay dạng nói dựa vào những kỹ năng đã có.

Đọc cho trẻ nghe

Cha mẹ nên dành thời gian mỗi ngày để nói chuyện với trẻ và cũng cùng một khoảng thời gian để đọc cho trẻ nghe, Điều này sẽ giúp trẻ nuôi dưỡng sở thích của trẻ với sách bởi trẻ có xu hướng làm theo những gì người lớn làm. Cha mẹ cần chú ý cách đọc sao cho kích thích được trí tò mò và sự hăng hái của trẻ. Bạn cũng cần nói cho con nghe về những gì đang đọc để chúng có thể hiểu sâu được câu chuyện. Thời gian đọc nên là vui vẻ hơn là cứng nhắc.

Đọc với trẻ lớn hơn, bạn có thể lần lượt thay đổi lượt đọc với con. Thời kì này bạn vẫn cần phải nói với con về những gì đã được đọc.

 Nguồn sách để phát triển kỹ năng đọc

Khi trẻ bắt đầu có thể đọc một cách độc lập, hãy đưa chúng đến thư viện hay tham gia vào một câu lạc bộ đọc nào đó. Bạn cũng có thể đăng kí nhận tạp chí trẻ em hàng tháng mà hợp với sở thích cũng như độ tuổi của trẻ. Bạn cũng có thể bắt đầu mở chiến dịch tìm ra cuốn sách của tuần với trẻ nhỏ và cuốn sách của tháng với trẻ lớn tuổi hơn, rồi cùng đọc với con để cùng bàn về những vấn đề xuất hiện trong cuốn sách. Sau đó, hãy làm gì đó thú vị ( như việc ra ngoài ăn chẳng hạn) để ăn mừng rồi lựa chọn quyển sách tiếp theo.

Bạn cũng có thể tham khảo những chương trình đọc tổ chức tại thư viện nơi bạn sống.

Bắt đầu khi nào

Trẻ có thế sẵn sàng học đọc từ 3, 4 tuổi, nhưng có nhiều trường hợp phải lên 6 tuổi mới thực sự có thể bắt đầu. Trừ khi trẻ gặp phải những vấn đề như chứng khó đọc, không nhận biết được âm thanh, hình ảnh, hay chậm phát triển, còn lại thường thường trẻ nên bắt đầu học nhận biết chữ trước 6 tuổi.

Vợ tôi và tôi phát hiện ra rằng cô con gái 3 tuổi của tôi có thể đọc khi nó đọc các biển báo khi chúng tôi đang đi trên đường.  Đầu tiên chúng tôi nghĩ đơn giản chỉ là con bé đang nhận biết sự vật nó nhìn thấy giống với những gì nó thấy trên TV nhưng khi chúng tôi kiểm tra bằng cách bảo con bé đọc một vài từ đơn giản, chúng tôi hoàn toàn ngạc nhiên. Chúng tôi quyết định sẽ cùng dành thời gian thực hành với con và bắt đầu để con học đọc từ đó. Trước khi chúng tôi có thể nhận ra thì con bé đã có thể bất cứ từ nào cũng tôi đưa và có thể đọc vài câu đơn giản.

Mỗi đứa trẻ đều có một một “lịch trình” phát triển khác nhau, nhưng thường thì khi 3, 4 tuổi trẻ đã có thể nắm vững được phần âm và có thể bắt đầu rèn luyện kỹ năng đọc. Nếu bạn đã đọc với con từ lâu, thì chúng có thể đã có ý muốn đọc một cách tự lập rồi.

Bắt đầu như thế nào

Quá trình phát triển kỹ năng đọc bắt dầu bằng việc đọc các từ trong bẳng chữ cái. Quá trình này có thể bắt đầu từ 6 đến 12 tháng. Coi các con chữ như bức ảnh vậy và bắt đầu đặt tên cho chúng. Và giống như Sesame Street, bạn có làm kiểu “ Và tuần này/ tháng này chúng tôi  được giới thiệu với bạn chữ cái A”. Tiếp tục luyên tập nhận diện chữ cái đó cho đến khi con sẵn dàng chuyển qua chữ tiếp theo.

Kỹ năng quan trọng khác đó là nhận biết âm vị. Trẻ cầ nhận biết được rằng khi chúng nói hay nhe một từ, từ đó bao gồm nhiều âm riêng biệt. Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng học vần sẽ giúp trẻ phát triển tốt kỹ năng này. Vậy nên bạn có thể nói hay hát những bài hát về âm vần để giúp trẻ học đọc một cách tốt nhất.

Theo ý kiến của riêng tôi thì chương trình tốt nhất hiện tại là Click N READ. Chương trình sử dụng hướng tiếp cận đã được chứng minh trong nhiều năm nghiên cứu và đã được sử dụng bởi cha mẹ và giáo viên trong vòng 6 năm ở 100 quốc gia. Chương trình có mức giá hoàn toàn hợp lí so với số tiền bạn phải bỏ ra để mau sách vở hay các phần mềm dạy đọc khác. Tôi khuyên mọi bậc cha mẹ nên sử dụng chương trình này cho trẻ từ 4-9 tuổi như một chương trình hướng dẫn học đọc toàn diện nhất.

• Click N READ Phonics phù hợp với mọi đối tượng từ trẻ mầm non cho đến học sinh lớp 3 với chương trình ngữ âm được sử dụng bởi các trường công tại Úc, thông qua 100 bài giảng được thiết kế sáng tạo và tính tương tác cao. Trẻ sẽ học đọc Tiếng Anh một cách chuẩn nhất mà không nhàm chán.
• Bạn có thể an tâm rằng mình đang được sử dụng một trong những chương trình dạy đọc hiệu quả nhất thế giới.
• Chương trình ngữ âm của chúng tôi được thiết kế cho trẻ từ 4 – 9 tuổi, từ người mới bắt đầu hay gặp khó khăn trong quá trình học đọc.

Tại sao một vài trẻ lại gặp khó khăn trong quá trình học đọc?

Có một vài trẻ đơn giản chỉ là cần thời gian chuẩn bị sẵn sàng nhiều hơn người khác. Một vài trẻ phải lên 6 tuổi thì mới thực sự có khả năng đọc. Điều này một phần là do việc đọc yêu cầu một lượng kỹ năng nhất định và mỗi đứa trẻ đều có một thời điểm phát triển khác nhau.

Một vài trẻ có thể đã có sẵn khiếm khuyết trong việc đọc như gặp vấn đề với việc nghe và đọc, chậm phát triển hay chứng hay quên. Nếu như bạn nhận thấy rằng trẻ đang đọc dưới mức độ thực thì bạn nên đề cập với phía nhà trường để kiểm tra xem liệu con có thực sự gặp vấn đề nghiêm trọng hay không. Một vài trẻ mắc chứng khó đọc sẽ cần một chương trình đọc mới và được cung cấp những hỗ trợ và hướng dẫn nhất định.

Ngoài ra có một vài trẻ dù đã sẵn sàng song phương pháp học không đồng nhất với phương pháp dạy học trên lớp. Trường hợp này bạn có thể nói chuyện với giáo viên của con về những biện pháp hỗ trợ bổ sung.

Giúp trẻ giải quyết khó khăn đó như thế nào

Chính bản thân tôi cũng đã từng mắc chứng khó đọc và đã có cơ hội làm việc với hàng trăm đứa trẻ mắc phải chứng bệnh này, tôi biết nó chán nản như thế nào khi một người đang phát triển bình thường lại gặp những vấn đề với việc đọc. Những người này thường sẽ tự thấy mình ngu ngốc hay sẽ dần mất sự hứng thú vào việc học. Một vài người con mặc vấn đề về tâm lí như tự kỉ hay rối loạn hành vi.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có một phương pháp rất hữu hiệu để giải quyết sự việc này – đó là một  chương trình tích hợp đa giác quan ( nghe, nhìn, vân động và cảm nhận) và rèn luyện tích cực việc nhận biết âm vị và ngữ âm.

Phương pháp có tên Orton-Gillingham đã được chứng minh là phương pháp vàng cho việc chữa trị các vấn đề liên quan đến việc đọc, Tôi đã từng chứng kiến trẻ có thể tiến bộ nên ít nhất một vài bậc chỉ sau vài tháng sử dụng phương pháp.

Chương trình mà tôi giới thiệu dưới đây được dừa tên phương pháp Orton-Gillingham, độ hiệu quả với giá cả hợp lí. Reading Horizons at Home đã được chứng minh độ hiệu quả qua nhiều nghiên cứu, được sử dụng vởi nhiều trường hoc và áp dụng cả những tư liệu trực tuyến và dạng truyền thống. Chương trình sẽ giúp cải thiên kỹ năng đọc cho trẻ từ 10 tuổi trở lên. Bảo hành trong 60 ngày với giá cả hoàn toàn hợp lí so với các sản phầm khác trên thị trường.

Một chương trình tập trung vào tình tương tác đã được phát triển để giúp người gặp vấn đề với việc đọc có thể cải thiện được kỹ năng của bản thân. Reading Horizons đã được sử dụng bởi các trường đại học cộng đồng và trường cấp 3 trên khắp nước Mĩ trong 30 năm qua và bấy giờ đã hoàn toàn cso thể dùng ngay tại nhà. Chương trình là sự kết hợp một cách khoa học giữa phương pháp thực nghiêm và đã được kiểm chứng để dạy 42 âm trong bảng chữ cái, 5 loại kỹ năng ngữ âm và 2 kĩ năng nhận biết từ vựng. Ba kỹ năng này cùng kết hợp sẽ giúp cải thiên kỹ năng đọc của người học một cách đáng kể.

Trung tâm tiếng anh Tâm Nghiêm:

• Phát triển kỹ năng ngôn ngữ cho trẻ em (nghe, nói, đọc, viết, tư duy logic) thông qua các hoạt động cuộc sống hàng ngày, thực hành các kỹ năng mềm; ôn tập ngữ pháp tiếng anh và chuẩn bị kiến thức nhằm giúp học sinh tạo dựng nền tảng vững chắc cho việc học tiếng Anh cấp độ Elementary and Pre-intermediate.
• Nâng cao khả năng sử dụng tiếng Anh trong các ngữ cảnh cụ thể trong đó tập trung cho trẻ cân đối được ngôn ngữ Tiếng Việt – Tiếng Anh khi tham gia tiếng Anh tại Tâm Nghiêm.
• Giúp Trẻ từ 9 – 15 tuổi rèn luyện tiếng Anh giao tiếp và tiếng Anh học thuật để tham gia kỳ thi TOEFL JUNIOR, TOEFL PRIMARY, và V-OPLYMPIC Tiếng Anh.